Trong lĩnh vực xây dựng, ô văng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và nâng cao thẩm mỹ cho các công trình. Ô văng xuất hiện ở các phần nhô ra phía trước của cửa sổ hoặc cửa ra vào, nhằm che chắn, bảo vệ khỏi mưa nắng cũng như tạo điểm nhấn kiến trúc. Tuy nhiên, việc xây dựng ô văng cần tuân thủ nhiều quy định kỹ thuật và pháp lý để đảm bảo an toàn, thẩm mỹ, phù hợp với tiêu chuẩn xây dựng. Vậy ô văng là gì? Những quy định nào cần lưu ý khi xây dựng?
Tấm ô văng là gì?
Ô văng (Chajja, Door Overhang hoặc Window Overhang) là phần cấu kiện được bố trí phía trên lanh tô cửa sổ hoặc cửa đi. Với chức năng chính che chắn nắng mưa, bảo vệ cửa và các không gian bên trong khỏi tác động của thời tiết, ô văng góp phần tăng cường tuổi thọ và tính thẩm mỹ cho công trình.
Cấu tạo và cách bố trí thép ô văng
Thông thường, ô văng được làm từ bê tông cốt thép, mang lại độ bền và khả năng chịu lực cao. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, ô văng có thể được thiết kế bằng các vật liệu khác như gỗ, kính hoặc khung thép, tùy thuộc vào yêu cầu thẩm mỹ và công năng của công trình. Lanh tô và ô văng được kết hợp thành khối thống nhất.
Cách bố trí thép ô văng tương tự như việc đặt tấm sàn nhỏ nhưng có trọng lượng nhẹ hơn. Sau khi đúc, cần kiểm tra khả năng chịu lực của ô văng trước khi lắp đặt nhằm đảm bảo an toàn và độ bền của cấu kiện. Quá trình kiểm tra rất quan trọng, bởi nếu không tuân thủ đúng quy chuẩn kỹ thuật, ô văng có thể sập trong quá trình thi công. Ngoài ra, việc sập ô văng cũng có thể xuất phát từ nguyên nhân bố trí thép sai kỹ thuật hoặc hệ thống giàn giáo không đáp ứng đủ tiêu chuẩn an toàn.
Các loại ô văng
Dựa trên vật liệu cấu tạo và hình thức thiết kế, ô văng có thể được phân loại thành nhiều loại khác nhau:
Theo vật liệu:
- Ô văng bê tông cốt thép: Là loại ô văng phổ biến nhất, có độ bền cao, chịu lực tốt.
- Ô văng kính: Tạo cảm giác thông thoáng, hiện đại, thường kết hợp với khung nhôm hoặc thép.
- Ô văng gỗ: Mang lại vẻ đẹp tự nhiên, ấm cúng, phù hợp với kiến trúc cổ điển.
- Ô văng kim loại: Gồm ô văng sắt, thép, thường có thiết kế đơn giản, hiện đại.
Theo hình thức thiết kế:
- Ô văng chữ nhật: Hình dạng đơn giản, dễ thi công.
- Ô văng cong: Tạo điểm nhấn mềm mại, uyển chuyển.
- Ô văng mái chèo: Giúp che nắng, mưa hiệu quả, được sử dụng ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới.
- Ô văng kết hợp: Kết hợp nhiều loại vật liệu và hình dáng khác nhau, tạo nên vẻ đẹp độc đáo.
Quy định thi công ô văng
Việc xây dựng ô văng phải tuân theo các quy tắc kỹ thuật, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật. Theo Điều 2 Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD, Bộ Xây dựng đã ban hành những quy định chi tiết về thiết kế, thi công và nghiệm thu ô văng, nhằm đảm bảo an toàn cũng như mỹ quan cho công trình.
Phần nhô ra cố định
Đối với nhà ở riêng lẻ (nhà thổ cư), các quy định về độ cao và độ vươn của mái hắt, ban công được quy định cụ thể như sau:
Độ cao tính từ vỉa hè:
Dưới 3.5m: Tất cả các bộ phận của nhà, bao gồm ban công, mái hắt, không được vượt quá chỉ giới đường đỏ.
Từ 3.5m trở lên: Các bộ phận như sê-nô, ô văng, ban công (không tính mái đón, mái hè) được phép vượt quá chỉ giới đường đỏ với các điều kiện sau:
- Độ vươn: Phải cách mép vỉa hè ít nhất 1m.
- An toàn: Phải đảm bảo tuân thủ các quy định về an toàn lưới điện và trong xây dựng.
- Mỹ quan: Phải đảm bảo tính thống nhất về độ cao và độ vươn, tạo nên sự hài hòa về kiến trúc.
- Công năng: Phần nhô ra chỉ được sử dụng làm ban công, không được lợp mái che chắn.
Các trường hợp đặc biệt:
- Ống thoát nước mưa: Được phép vượt quá chỉ giới đường đỏ tối đa 0.2m, đảm bảo thẩm mỹ.
- Gờ chỉ, bậu cửa, bộ phận trang trí: Các cấu kiện này, khi đặt ở độ cao dưới 1m so với vỉa hè, được phép vượt quá chỉ giới tối đa 0.2m.
Kích thước ô văng:
Chiều rộng lộ giới (m) | Độ vươn ra tối đa Amax (M) |
Dưới 7m | 0 |
7,12 | 0,9 |
>12,15 | 1.2 |
<15 | 1,4 |
Phần nhô ra không cố định
Đối với các công trình xây dựng, cánh cửa (trừ cửa thoát nạn tại các công trình công cộng) khi mở ra không được vượt quá chỉ giới đường đỏ. Điều khoản này áp dụng trong tường hợp phần dưới của cánh cửa nằm ở độ cao dưới 2.5m so với vỉa hè.
Phần ngầm dưới mặt đất
Toàn bộ các phần ngầm của ngôi nhà đều phải tuân thủ quy định không được vượt quá chỉ giới đường đỏ. Quy định này áp dụng cho tất cả các bộ phận nằm dưới mặt đất của ngôi nhà bao gồm cả móng, hầm, đường ống, hố ga…
Mái đón và mái hè phố
Bộ xây dựng khuyến khích làm mái đón hè phố, tạo không gian đi lại thoải mái cho người dân. Để đảm bảo tính thẩm mỹ và an toàn, việc xây dựng mái đón cần tuân thủ một số quy định sau:
- Tính đồng bộ: Các mái đón trên cùng tuyến phố hoặc khu vực nên có thiết kế thống nhất về kích thước và kiểu dáng, tạo nên cảnh quan đô thị đẹp mắt.
- An toàn phòng cháy chữa cháy: Mái đón phải được thiết kế và thi công đảm bảo các tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy, hạn chế tối đa nguy cơ xảy ra hỏa hoạn.
- Độ cao và mỹ quan: Mái đón cần được xây dựng ở độ cao tối thiểu 3.5m so với mặt vỉa hè để đảm bảo không cản trở tầm nhìn và giao thông. Đồng thời, thiết kế phải hài hòa với kiến trúc xung quanh, góp phần làm đẹp cho đô thị.
- Không vi phạm chỉ giới đường đỏ: Mái đón tuyệt đối không được xây vượt quá đường chỉ giới đỏ, tránh gây ảnh hưởng đến không gian công cộng và tầm nhìn của người đi đường.
- Hạn chế sử dụng tầng thượng: Phần diện tích trên mái đón không được sử dụng để xây dựng các công trình phụ như ban công, sân thượng…
Quy định những bộ phận nhà được phép nhô ra
Quy định về những bộ phận được phép nhô ra khi xây dựng mái hắt:
Độ cao so với vỉa hè | Bộ phần được nhô ra | Độ vươn tối đa (m) | Cách mép vỉa hè tối thiểu (m) |
>2.5 | Gờ chỉ, trang trí | 0.2 | |
>2.5 | Kết cấu di động gồm có mái dù, cánh cửa | 1.0 | |
>3.5 | Kết cấu cố định | ||
Ban công mái đua | 1.0 | ||
Mái đón, mái hè phố | 0.6 |
Quy trình xây dựng ô văng
Lắp đặt ô văng là công đoạn quan trọng, yêu cầu sự tỉ mỉ và chính xác theo các bước:
- Bước 1: Kiểm tra ô văng
- Bước 2: Kiểm tra giàn giáo
- Bước 3: Dựng cây chống đà
- Bước 4: Xác định vị trí
- Bước 5: Chuẩn bị bề mặt
- Bước 6: Lắp đặt ô văng
- Bước 7: Kiểm tra lại công trình.
Những thông tin được chia sẻ trong bài viết này đã giúp bạn nắm rõ khái niệm về ô văng là gì? Các quy định xây dựng cũng như phân loại, lắp đặt ô văng. Nếu bạn đang cần thêm thông tin hoặc muốn được tư vấn về các loại sắt thép làm ô văng, hãy liên hệ với Sắt Thép Minh Quân để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.
Thông tin liên hệ công ty TNHH Sắt Thép Minh Quân:
- Website: https://satthepminhquan.com.vn
- Địa chỉ: 131/12/4A đường Tân Chánh Hiệp 18, khu phố 8, phường Tân chánh Hiệp, Quận 12, TP.HCM, Việt Nam
- Điện thoại: 0968.973.689
- Hotline: 0949.267.789 (Mr. Bình)
- Email: hoadon.satthepminhquan@gmail.com